Qiziqarli geografiya

Eskimoslar qanday kelib chiqqan?

от
eskimoslar qanday kelib chiqqan 65e5cb84848da

Eskimoslar qanday kelib chiqqan? Eskimoslar Shimoliy Amerika hindularining bir koʻrinishidir. Ular Shimoliy va Janubiy Amerikadagi boshqa aborigenlarga qaraganda moʻgʻullarga kamroq oʻxshaydi. Eskimoslar ham hindular singari Osiyodan kelgan. Birinchi eskimoslar Shimoliy Amerikaga Bering boʻgʻozi va Alyaska orqali 2000-3000 yil oldin kelgan degan fikr mavjud. Keyin ularning ayrimlari Alyaskaning sharqiy va janubiy qirgʻoqlari boʻylab harakatlanib, hozirgi Ankoridj … Читать далее

Odamlar qachon Kanadaga ko‘chib borib joylashgan?

от
odamlar qachon kanadaga kochib borib joylashgan 65e5cb6a780a2

Odamlar qachon Kanadaga ko‘chib borib joylashgan? Kanada aholisi turli millat va irqlardan iborat. Bizga maʼlum Kanadaning birinchi aholisi hindulardir. Hindular qitʼaga qariyb 10 000 yil oldin Bering boʻgʻozi va dengiz orqali Gʻarbiy Osiyodan kelgan deb hisoblanadi. Yevropaliklar mamlakatni birinchi marta tadqiq qilganda, hindu guruhlari oʻrmon maydonlarining katta qismida yashagan. Hindularning faqat kichik bir qismi Atlantika … Читать далее

Uran nima?

от
uran nima 65e5c8804cc52

Uran nima? Uran sirli xususiyatlarga ega va insoniyatni atomning hayratga soluvchi energiyasi bilan taʼminlaydigan metalldir. Uranning tabiiy radioaktivligi undan tibbiyot, qishloq xoʻjaligi, sanoat va biologiyada keng, baʼzan hayratlanarli tarzda foydalanishning asosidir. Sof uran boʻlakchasi kumush yoki poʻlat boʻlagiga oʻxshaydi. Ammo oʻlchamiga nisbatan juda ogʻir boʻlib, 0,3 m³ hajmdagi uranning ogʻirligi yarim tonnadan oshadi. Uran tabiatda … Читать далее

Yerning o‘zgaruvchan ko‘rinishi

от
yerning ozgaruvchan korinishi 65e5924288f51

Yerning o‘zgaruvchan ko‘rinishi Bizga mashinada, piyoda yoki yugurib yurganimizda Yer harakatsiz turgandek tuyuladi. Albatta, bunday emas! Gap hatto Yer bilan birga uning o‘qi atrofida, yil davomida esa Quyoshni aylanib chiqishimizda va dahshatli tezlikda koinotning qandaydir tubsizligi tomon borayotganimizda ham emas. Yer koʻrinishining o‘zi o‘zgarib boradi, faqat bu jarayon juda sekin kechadi. Masalan, tog‘ tizmalari ham … Читать далее

Moviyrang Yer sayyorasi

от
moviyrang yer sayyorasi 65e592358c4bb

Moviyrang Yer sayyorasi Quyosh tizimining o‘lchamlari bilan solishtirganda, Yer kichkina samoviy jismdir. Unda okean, qit’a va tog‘ tizmalari, hayotning paydo bo‘lishi bilan uning jo‘shqin evolyutsiyasining barcha doimiy o‘zgarishlari noyob samoviy jismning ichki tuzilishi va tashqi ko‘rinishining ajoyib manzarasi namoyon boʻladi.  Xuddi shunday! Quyosh tizimi fazosida Yerning o‘lchami ahamiyatsiz bo‘lgani kabi insoniyatning butun tarixi to‘g‘ri keladigan … Читать далее

Yer va Quyosh

от
yer va quyosh 65e59228b55f3

Yer va Quyosh Quyosh bilan solishtirganda, Yer Quyosh tizimidagi barcha sakkizta sayyora kabi qum zarrasi. Axir ularning butun massasi tizim umumiy massasining faqat o‘n to‘rt yuzdan bir foizinigina tashkil qiladi. Quyosh tizimini vizual tarzda quyidagicha tasvirlash mumkin. Agar Quyosh diametri 10 sm bo‘lgan katta apelsin bo‘lsa, unda biz Yerni apelsindan 10 metr masofa uzoqlikdagi apelsin … Читать далее

Yer Quyosh atrofida harakatlanadi

от
yer quyosh atrofida harakatlanadi 65e58e4360fa7

Yer Quyosh atrofida harakatlanadi Yer Quyosh atrofida ellips shaklidagi biroz cho‘zilgan orbita bo‘ylab sekundiga 30 km tezlikda harakat qiladi. Yer 365,26 sutkada to‘liq aylanishni yakunlaydi. Bu davr “Yulduz yili” deb ataladi. Yerning o‘qi orbita tekisligiga nisbatan doimiy qiyalikda bo‘lib, Quyosh atrofini 66,5º burchak ostida aylanadi. Yer Quyosh atrofida harakat qilganida, o‘q o‘z holatini o‘zgartirmaydi. Shuning … Читать далее

Nega kecha va kunduz bor?

от
nega kecha va kunduz bor 65e58e3673b53

Nega kecha va kunduz bor? Dunyoda hamma narsa oʻzgaradi, lekin shunday muntazam oʻzgarishlar mavjudki, ulardan ham doimiy boshqa narsa yoʻqdir. Bu kun va tun hamda fasllar almashinuvidir. Qish, bahor, yoz va kuz har yili bir-birini almashtiradi va hech qachon bu tartib buzilmaydi, chunki bu Yerning oʻz oʻqi va Quyosh atrofidagi orbitasi boʻylab aylanishi bilan belgilanadi. … Читать далее

Vaqt mintaqalari

от
vaqt mintaqalari 65e58e29abdad

Vaqt mintaqalari Magellan sayohatida qatnashgan beshta kemaning oxirgisi Yerni aylanib Sevilyaga qaytgach, dengizchilar hayratda qolgan. Butun safar davomida uning ishtirokchilaridan biri bir kunni oʻtkazib yubormasdan, barcha koʻrganlarini qayd etib borgan. Safar oxirida quruqlikda kemaga qaraganda bir kun koʻproq vaqt oʻtgani maʼlum boʻlgan. Kemada haftaning chorshanba kuni, quruqlikda esa payshanba boʻlgan. Ispanlar bayram va roʻza kunlarini … Читать далее

Yer magnitdir

от
yer magnitdir 65e58e1d12f92

Yer magnitdir Yer sharining qayerida boʻlishingizdan qat’i nazar, kompas ignasi biroz tebranib, maʼlum bir holatda, shimoliy yarimsharda shimolni, janubda esa janubni koʻrsatib toʻxtaydi. Yer — har qanday magnit kabi shimoliy va janubiy ikkita qutbga ega va ularni bogʻlab turadigan magnit kuch chiziqlari boʻylab kompas mili saflanadigan ulkan magnitdir. Bu kuch chiziqlari magnit qutblar singari geografik … Читать далее