O‘simliklar dunyosi

Nega gullarning hidi va rangi bor?

от
nega gullarning hidi va rangi bor 65e707c7eed88

Nega gullarning hidi va rangi bor? Qizigʻi, koʻpincha biz oʻsimlikning “gullari”ga qoyil qolib zavqlanamiz, ammo ularning umuman gul emasligini bilmaymiz. Agar oʻsimlikda oʻsgan yorqin rangli narsani gul deb hisoblasak, unda biz qattiq adashgan boʻlamiz. Masalan, bahorda gullaydigan oʻsimliklarning “gulli barglari” umuman gulbarg emas. Boshqa tomondan, oʻtning uchidagi tukli popuklar gullardir. Hali yetilmagan makkajoʻxori soʻtasi ham … Читать далее

Choy bizga qayerdan kelgan?

от
choy bizga qayerdan kelgan 65e6e695995f6

Choy bizga qayerdan kelgan? Ming yillar oldin insonlarga yoqqan ichimlikni haligacha ichayotganimizni oʻylash hayratlanarli! Shunday emasmi? Hammamiz sevib iste’mol qiladigan choy ana shunday ichimlikdir. Xitoyliklar choyning yaxshi tetiklashtiruvchi taʼsirini 4000 yildan buyon qadrlaydi. Gʻarbliklar esa bu ichimlik haqida xabar topib, uni yoqtirib qolishi uchun anchagina kutishiga toʻgʻri kelgan. Chunki choy Yevropaga taxminan 300 yil oldin … Читать далее

O‘simliklar qanday paydo bo‘lgan?

от
osimliklar qanday paydo bolgan 65e6d21e94094

O‘simliklar qanday paydo bo‘lgan? Yerda umuman oʻsimliklar boʻlmagan davr boʻlganmi? Ilmiy nazariyalarga koʻra — ha. Oʻshanda, yuz millionlab yillar oldin Yerda protoplazmaning mayda zarralari paydo boʻlgan. Protoplazma bu — oʻsimliklarda ham, hayvonlarda ham mavjud boʻlgan tirik materiyaning nomi. Olimlarning fikriga koʻra, protoplazmaning bu ilk zarralari barcha oʻsimlik va hayvonlarning ibtidosi boʻlgan. Oʻsimliklarni hosil qilgan protoplazma … Читать далее

O‘simliklar ozuqani qayerdan oladi?

от
osimliklar ozuqani qayerdan oladi 65e6d2115d6bb

O‘simliklar ozuqani qayerdan oladi? Oʻsimliklar ham tirik mavjudot ekanini unutmasligimiz kerak. Ular ham oziqlanadi, ichadi, nafas oladi va yetarlicha oziqlanmaganida nobud boʻladi. Oʻsimliklarning ikki sinfidan tashqari qolgan barchasi ozuqalarini oʻzi ishlab chiqaradi. Keling, ular buni qanday amalga oshirishini koʻrib chiqaylik.  Barg hujayralari, baʼzan esa poyasi va gullarida ham boʻladigan ajoyib xlorofill moddasi oʻsimlikning tirik toʻqimalariga … Читать далее

O‘simlik nega kraxmal ishlab chiqaradi?

от
osimlik nega kraxmal ishlab chiqaradi 65e6d1d9ea6f5

O‘simlik nega kraxmal ishlab chiqaradi? Oilangizda kimdir parhez tutsa, uning biron bir taomdan voz kechib: “Bu menga toʻgʻri kelmaydi. Kraxmali juda koʻp ekan”, deganini eshitgan boʻlishingiz mumkin. Albatta, agar uyda oʻsayotgan bolalar boʻlsa, ular odatda “yaxshiroq oʻsishi” uchun koʻp miqdorda kraxmal isteʼmol qiladi. Kraxmal odamlar unga qanday munosabatda boʻlishidan qat’iy nazar, dunyodagi eng muhim moddalardan … Читать далее

“Stoletnik” nomi qanday paydo bo‘lgan?

от
stoletnik nomi qanday paydo bolgan 65e6d1cc76f59

“Stoletnik” nomi qanday paydo bo‘lgan? Ushbu oʻsimlikning ilmiy nomi “Agava” bo‘lib, uni “Stoletnik” (yuz yillik) deb xato aytishadi. Koʻpchilik bu oʻsimlik faqat yuz yoshga toʻlganida gullaydi deb hisoblaydi. Aslida uning gullashi har bir oʻsimlikning individual xususiyatlariga va u oʻsadigan sharoitlarga bogʻliq. Juda issiq mamlakatlarda agava bir necha yilda bir marta gullaydi. Salqinroq iqlim sharoitida oʻsimlik … Читать далее

Yeryong‘oq qanday o‘sadi?

от
yeryongoq qanday osadi 65e6d1bfa16e7

Yeryong‘oq qanday o‘sadi? Yeryongʻoqning yopiq qoʻzogʻiga qarab uning noʻxat yoki loviyaga juda oʻxshashligini koʻrish mumkin. Haqiqatan yeryongʻoq ham ular bilan bir oilaga mansub. Yeryongʻoq tup boʻlib oʻsadi va uning gullari noʻxat gullariga oʻxshaydi. Barglari quriganidan soʻng qoʻzoqning bir qismi sezilarli darajada oʻsadi va uchi tuproqqa botadi. U yerda bu uch kattalashib, urugʻlar pishib yetiladi. Agar … Читать далее

Sholi qanday o‘sadi?

от
sholi qanday osadi 65e6d1a5c1255

Sholi qanday o‘sadi? Dunyo aholisining qariyb yarmi deyarli faqat guruch bilan oziqlanishini bilasizmi? Bu odamlarning aksariyati Osiyoda yashaydi, ammo guruch yevropaliklar uchun ham katta ahamiyatga ega. Bir-biridan sezilarli darajada farq qiladigan minglab guruch navlari mavjud. Yovvoyi sholi Kanadaning shimoli-sharqidagi va Qoʻshma Shtatlardagi sayoz koʻllarda oʻsadi. U odam tomonidan yetishtirlib, koʻpchilik isteʼmol qiladigan sholidan ancha farq … Читать далее

Urug‘lar qanday tarqaladi?

от
uruglar qanday tarqaladi 65e6d198a4114

Urug‘lar qanday tarqaladi? Urugʻ muayyan bir oʻsimlikning oʻziga oʻxshash boshqa bir oʻsimlikni koʻpaytirish usullaridan biridir. Ammo urugʻlarning oʻsishi uchun ayrim sharoitlar talab qilinadi. Ularga namlik, kislorod va issiqlik kerak. Agar urugʻ maʼlum vaqt ichida oʻsishni boshlamasa, u nobud boʻladi. Shuning uchun ham urugʻlar uchun kerakli joyga oʻz vaqtida tushishi juda muhimdir. Yaxshiyamki, ular tarqalishining kamida … Читать далее

Omela nima?

от
omela nima 65e6d009f423e

Omela nima? Yevropa va Qoʻshma Shtatlardagi millionlab uylarda Rojdestvo bayramiga omela¹ osib qoʻyiladi. Qizigʻi shundaki, bayram va tantanali kunlarda omeladan foydalanish qadimgi davrlarga borib taqaladi. Rimliklar Britaniya va Galliyani (hozirgi Fransiya) zabt etganda, u yerda keltlar deb nomlanuvchi xalqqa duch kelgan. Keltlar druidlar² deb nomlangan kohinlar rahbarligida qatʼiy uyushgan xalq boʻlgan. Druidlar inson ruhi boqiy … Читать далее