O‘simliklar dunyosi

Daraxt qanday qilib yog‘ochga aylanadi?

от
daraxt qanday qilib yogochga aylanadi 65e6cffce5981

Daraxt qanday qilib yog‘ochga aylanadi? Oʻrmon sanoati Amerikadagi eng qadimgi sohalardan biridir. 1000-yillarda Shimoliy Amerikaga tashrif buyurgani taxmin qilinadigan Leyf Eriksonning Yangi dunyodan yogʻoch yuk bilan qaytgani haqida afsonalar mavjud. Jeymstaun koloniyasidan Angliyaga olib kelingan birinchi mahsulotlardan biri Virginiya oʻrmonlarining yogʻochi boʻlgani maʼlum. Daraxtning koʻpgina turlari qurilish va boshqa maqsadlarda ishlatiladi. “Eng yumshoq” turlarga qaragʻay, … Читать далее

Po‘kak nega cho‘kmaydi?

от
pokak nega chokmaydi 65e6cfd53b1d4

Po‘kak nega cho‘kmaydi? Baliq oviga ketayotgan bolakay qarmogʻidagi poʻkak suvda nega choʻmasligi haqida hatto oʻylab ham koʻrmaydi. Ammo poʻkakning choʻkmaslik qobiliyati qadim zamonlardan beri maʼlum boʻlgan va undan yasalgan qutqarish moslamalari ming yillar oldin ham ishlatilgan. Poʻkak suvdan ancha yengilroq. Buning sababi shundaki, suv uning havo bilan toʻldirilgan hujayralariga kirmaydi. Bu poʻkakni suv singishidan va … Читать далее

Palmaning necha xil turi bor?

от
palmaning necha xil turi bor 65e6cfc83a565

Palmaning necha xil turi bor? Koʻpchilik palmani manzarali daraxt deb hisoblaydi. Rasmlarda bu ulugʻvor daraxtlar baʼzi shahar koʻchalariga koʻrk berib turganini yoki tropik plyajlar yaqinida oʻsayotganini koʻrganmiz. Aslida, palmaning toʻrt mingga yaqin turi boʻlib, ular orasida odamlarga katta foyda keltiradiganlari ham bor. Ularning mevasi, poyasi va mayin barglari odamlarni oziq-ovqat bilan taʼminlaydi. Bargi, novdasi va … Читать далее

Protoplazma nima?

от
protoplazma nima 65e6b04945f86

Protoplazma nima? Protoplazma siri butun hayotning siridir. Biz haligacha protoplazmaga aynan nima hayot bagʻishlashini bilmaymiz. Protoplazma barcha oʻsimlik va hayvonlarning tirik moddasidir. Oʻsimlik va hayvonlar, yaʼni barcha organizmlar hujayralardan iborat. Hujayralar soni inson tanasida boʻlgani kabi millionlab yoki protozoa — eng oddiy bir hujayrali organizmdagi kabi bitta boʻlishi mumkin. Ammo barcha tirik mavjudotlarning hujayralari tirik … Читать далее

Gulchang hisobi nima?

от
gulchang hisobi nima 65e6a96f60c07

Gulchang hisobi nima? Pichan xuruji paytida koʻpchilik shahar gazetalari kundalik gulchang hisobini eʼlon qilib boradi. Bu oʻzi qanday gulchang? Uning pichan oʻrimiga nima aloqasi bor va gulchang hisobi nima? Gulchang — ayrim oʻsimlik turlari tomonidan ishlab chiqarilib, ularning gulida mayda zarralar koʻrinishida boʻladi. U koʻpincha shamol yordamida changlanadigan oʻsimliklarda uchraydi. Gulchangning bir qismi hasharotlar tomonidan … Читать далее

Qahva odamlarga qanday ta’sir qiladi?

от
qahva odamlarga qanday tasir qiladi 65e6a961642bb

Qahva odamlarga qanday ta’sir qiladi? XVII asrning ikkinchi yarmida qahva ilk bor Yevropada paydo boʻlganida, unga koʻpchilik qarshi chiqqan edi. Koʻpgina olimlar qahva kuchli zahar va uni taqiqlash kerakligini taʼkidlagan. Boshqalari esa, aksincha, qahva ichish yaxshi narsa deb daʼvo qilgan. Bu fikrlar esa koʻplab “qahva uylari”ning paydo boʻlishiga olib keldi. Hayvonlarda oʻtkazilgan tajribalar shuni koʻrsatdiki, … Читать далее

Kofein nima?

от
kofein nima 65e6a8c33abdc

Kofein nima? Hozirgi vaqtda kofeinsiz qahva xarid qilish mumkin va millionlab odamlar uni oddiy qahvadan afzal koʻradi. Kofein oʻzi nima va nega baʼzi odamlar undan xalos boʻlishni xohlaydi? Qovurilgan qahva donalari shunchalik koʻp turli xil moddalarni oʻz ichiga oladiki, fan haligacha ularning barchasini aniqlay olmadi. Ammo ular orasida eng mashhur modda kofeindir. Uning kimyoviy tarkibi … Читать далее

Kokos yong‘og‘i qayerda paydo bo‘lgan?

от
kokos yongogi qayerda paydo bolgan 65e693881d561

Kokos yong‘og‘i qayerda paydo bo‘lgan? Kokos yongʻogʻi kokos palmasida oʻsadi. U foydali va millionlab odamlarga yaxshi maʼlum. Ammo bu daraxt bilan bogʻliq bir gʻalati narsa bor: uning qayerda paydo boʻlganini hech kim bilmaydi. Tarix boshida bu daraxt har bir tropik mamlakatda oʻsgan va peyzajning tabiiy xususiyati hisoblangan. Olimlarning fikriga koʻra, qadimgi davrlarda yongʻoq okean oqimi … Читать далее

Greypfrut qayerda paydo bo‘lgan?

от
greypfrut qayerda paydo bolgan 65e6936e5a1c9

Greypfrut qayerda paydo bo‘lgan? Har kuni ertalab nonushtada koʻplab stollarda sevimli taom sifatida greypfrut paydo boʻladi. Juda keng tarqalgan meva haqida hamma narsani bilib qoʻyish zarar qilmaydi. Ammo greypfrutning kelib chiqishi hali ochilmagan sir. Pompelmus (pomelo) yoki “jannat olmasi” deb ataladigan va greypfrutdan sezilarli darajada kichik meva bor. Baʼzi olimlarning fikriga koʻra, greypfrut mutatsiya natijasida … Читать далее

Donli ekinlarning gibrid navi nima?

от
donli ekinlarning gibrid navi nima 65e69354728e8

Donli ekinlarning gibrid navi nima? Qishloqda yashamagan inson don yetishtirish uchun zarur boʻlgan bilim va koʻnikmalar haqida tasavvurga ega emas. Baʼzilar dehqon donni yerga tashlab, omad va ob-havoga tayanib, natijalar yaxshi boʻlishiga umid qiladi deb oʻylaydi. Bugungi kunda boshoq ilmiy nazorat ostidadir. Bu nazorat 50 yil oldin boshlangan. Oʻsha paytda olimlar barcha turdagi gʻallani yetishtirishning … Читать далее